Manyetometreler ve gradyometreler içlerinde manyetik alan algılayıcı sensörler bulunan cihazlardır. Bu sensörler cisimlerdeki manyetik alan yoğunluğunu ölçmek için kullanılırlar. Sistem çok basitmiş gibi görünsede aslında karmaşık bir süreç ve etkileyici bir sonuç ile bizlere hizmet etmektedir.
1-BOŞLUK BULMA:
Dünya çekirdeğin dönmesiyle birlikte ortaya çıkan manyetik bir alana sahiptir. Buna dünyanın manyetik fonu diyebiliriz. Değişkenlik göstersede hemen hemen her yerde ortalama bir manyetik alan yoğunluğuna sahiptir. Manyetometre ve gradyometre bu manyetik fon sayesinde boşluk olan yerleri tespit edebilmektedir. Kabaca şöyle değerlendirebiliriz;güneşli bir günde ,güneş ile elimiz arasına şeffaf bir pencere camı koyarsak ,güneşten gelen ısıda bir oynama olduğunu farkederiz. Yani gözümüzü kapatsak dahi elimizdeki ısı farklığı sayesinde güneş ile elimiz arasında cam varmı yokmu anlayabiliriz. Güneş ışığı fonda vardır, camdan geçer, ancak etkisinde bir değişme meydana gelir. işte dünyanın fonunda bulunan manyetik alanda yeryüzüne doğru yayılırken boşluk içinden geçerse manyetik alanda çok küçük bir oynama meydana gelir. Bunu bizim algılamamız mümkün değildir. Manyetik alan farklılığı çok küçüktür. Ancak manyetometre ve gradyometre içinde bulunan manyetik sensörler bunları algılar ve bize toprak içinde boşluk olduğunu gösterir. Bu şekilde boşluklar tespit edilmiş olur.

2-HANGİ BOŞLUKLAR BULUNABİLİR;

Yeraltında bulunan bütün boşluklar bulunabilir.
Bunlar;
Kaya veya toprak içinde bulunan mağaralar
Kaya veya toprak içinde bulunan mezarlar, mezar odaları.]Kaya veya toprak içinde bulunan tüneller,mahzenler,gizli yerleşimleri.Yeraltında bulunan doğal veya yapay boşluklar.
Tepe içlerinde bulunan tümülüsler ve benzeri yapıların boşlukları.
]Her türlü mağara benzeri oluşumlar.
[Gizli sığınak.
[Yeraltında saklı duran depo benzeri boşluklar.
[Yeraltında bulunan bacalar,tüneller, kuyular...
[Hertürlü gizli geçitler,bunların giriş noktaları..
[Yeraltında bulunan hertürlü boşluk içeren yapılar.

İnsanoğlu ateş ile tanıştığından beri yerleşim yerlerinde tuğla kullanılır olmuştur. Kırmızı toprak dediğimiz tuğlanın özünü ateşte pişirerek sağlam bir yapıya kavuşturmuşlardır. Bu fırınlama esnasında kırmızı toprak içindeki mineraller ısı ile birlikte manyetik alan özelliği kazanmışlar ve bu manyetik alan özelliğini korumuşlardır.Tuğlalar pişirme esnasında hangi yönde bulunuyorlarsa (kuzeygüney gibi) o yönde kutuplaşmışlardır.
Pişirilen tuğlalar veya kiremitler manyetik alan açısından zengin bir duruma gelmişlerdir. Uygarlıklar bu malzemeleri hemen hemen her yerde kullanmışlardır. Bunların haricinde manyetik açısından zengin olan volkanik kayalarda kullanılmışlardır. Bu malzemeler dünyanın fonunda bulunan manyetik alandan daha güçlü bir alana sahip olduğu için manyetik sensörler tarafından kolayca farkedilebilmektirler. Böylece yer altında ne tür bir yapı olduğunu anlamak çok kolay hale gelmektedir.

4-HANGİ YAPILAR BULUNABİLİR:

Yer altında bulunan hemen hemen bütün yapılar bulunabilir.
Bunlar;
Tuğla duvarlı binalar,mezarlar,
Yeraltı su kanalları-tuğla borulu
Yeraltı kale veya sur kalıntıları
Yer altındaki gizli tüneller,
Tümülüs veya diğer mezar odaları
Toprak içinde bulunan çanak çömlek vb malzemeler ve bunları olduğu yapılar,
Tuğla tabanlı yapılar,
Tuğla tavanlı yapılar
Yeraltında kalmış köprü,kilise,kuyu kalıntıları..
Yeraltında kalmış tuğlalı ocak yerleri, baca yerleri,
Tuğla ile yapılmış yeraltında kalmış yollar,
Volkanik taş kullanılarak yapılmış her türlü yapı, taban taşları,tavan taşları, ana duvarlar,
Daha aklınıza gelebilecek her türlü yapı bulunabilmektedir

5-YERALTINDAKİ METALLERİ BULMA:

Metaller manyetik alanda kaldıkları zaman veya dışarıdan bir etki ile manyetiklik özelliği kazanabilmektedir. Hatta hiç bir gözle görünen etki olmasa dahi dünyanın manyetik alanı içinde bulunduklarından metaller manyetik alan özelliği kazanırlar. Kaba olarak metalleri üç grupta toplamak mümkündür. (Konuların derinlemesine girmiyorum her kişiye hitap etme anlamında orta bir dil kullanmaya çalışıyorum.) Bunlardan birinci grup çok iyi manyetiklik özelliği kazanırlar ve hatta uzun süre bu durumlarını korurlar. İkinci grup aza yakın durumda manyetiklik özelliği kazanırlar kısa bir süre sonra bu özelliklerini kaybederler. Üçüncü grup ise hemen hemen sıfıra yakın bir değerde manyetiklik özelliği kazanırlar ve genelde bu sıfır olarak kabul edilir.
İşin ilginç tarafı değerli metal dediğimiz altın,gümüş,bakır ,bronz gibi metaller bu sınıfa girmektedir. Manyetometre veya gradyometre içinde bulunan manyetik sensörler sayesinde yer altında bulunan manyetik özelliği yüksek olan metaller gayet iyi ve net biçimde görülebilmektedirler. Peki değerli konumuna koyduğumuz altın,gümüş,bakır gibi metaller nasıl görülecekler. İşte burada Karadağ ustanın yaptığı cihazlar devreye giriyor. Karadağ usta en son çıkarmış olduğu cihazları piyasaya sürene kadar, manyetik sensörlerin bu metalleri göremediği sanılıyordu. Ama demek ki görülebiliyormuş. Mesele kaliteli cihazlar üretmekmiş. Gerçi bu tür sensörler boşluk ve yapı bulmak için üretilmiş olsalar da Karadağ usta sayesinde ve teknoloji ekibi sayesinde metallerin büyük bir çoğunluğu da bu listeye girmiş oldu.

6-HANGİ METALLER BULUNUR:

Öncelikle bulunan metallerin demir,çelik,nikel vb ağırlıkta olduğunu söyleyelim, bu söylem bir dudak büktürtebilir insana...Ama birde bulunabilirler listesine bir göz atalım kararı sonraya bırakalım.
Metallerin bulunuşu metallerin derinliğine göre de değişmektedir.

Saydığım eşyalar demir ve benzeri metaller içeren eşyalardır.

Hemen hemen bütün kılıçlar
Ok başları, demir-çelik kamalar,hançerler
Kemer tokaları , kemerler, bileklikler,mızrak uçları,
Kalkanlar, miğferler, zırhlar,
Eski araba tekerlek kasnakları, göbekleri, milleri, at koşum takımları,
Eski toplar, gülleler, tüfekler,
çeşitli mutfak eşyaları, kepçeler, kazanlar, tencereler,tavalar, ocak malzemeleri
demirci aletleri, keserler, kazmalar, baltalar,gürzler,tırpan ve çiftçi ve tarla malzemeleri..
çeşitli ev eşyaları, karyolalar, demir kapılar,metal su boruları, çeşmeler, eski gaz lambaları,
Yer altında saklanan para kasaları, bina içlerinde bulunan kasalar,
su kapları, vazolar, süs eşyaları, heykel vb eserler
oturaklar,masalar, tenekeler,
toprak altında kalan metal kapaklar,tren rayları,borular, metal kutular,
yaz yaz bitmiyor, niye bu kadar çeşit yazdım , çünkü yeraltında demir, nikel,çelik ,teneke bulsak veya cihazımız bunları gösterse ne olur diyenlere örnek olsun diye böyle yaptım. Daha çok şeyler var ama bu kadar örnek bile bu cihazların ne kadar işe yarar ürünler olduğunu göstermeye yetmektedir.